Tytuł tomu: Z metodologii historii filozofii

Autorzy: Michał Zembrzuski, Magdalena Płotka, Andrzej Nowik, Adam Filipowicz, Izabella Andrzejuk, Artur Andrzejuk

Tom reprezentuje "maksymalistycznie" pojętą historię filozofii, polegającą przede wszystkim na badaniu dziejów problemów filozoficznych. Autorzy wychodzą od filozofii sumienia, porównując rozmaite podejścia do analizy historii filozofii, od Gogacza, Swieżawskiego, Andrzejuka po Gilsona oraz Topolskiego. Występują tu odwołania do kluczowych terminów filozofii klasycznej i wieków średnich (św. Tomasz z Akwinu). Uzupełnieniem są dwa wątki: 1) paleologia, jako nauka pomocnicza historii filozofii oraz 2) istota cywilizacyjnych i  kulturowych "pograniczy" w kształtowaniu historii filozofii.

Czytaj dalej

Czy możliwa jest etyka bez fundamentu metafizycznego? Czy każda etyka nihilistyczna jest relatywistyczna? Jak oceniać różne modele etyki laickiej, pozbawionej odniesienia do transcendencji? Czy proponowaną przez włoskiego filozofa Gianniego Vattima etykę miłosierdzia można traktować jako jedną z form nowego humanizmu? Autor pracy stawia tezę, że nie każda interpretacja nihilizmu oznacza całkowitą amoralność czy zakwestionowanie wszystkich wartości, a zadaniem współczesnej filozofii jest nie tyle przezwyciężanie nihilizmu, ile zrozumienie jego istoty i poszukiwanie właściwych form etyki.Czytaj dalej

Podtytuł: Inspiracje Riceurowskie

Fundamentalnym pytaniem jest zagadnienie związku pomiędzy innością (rozumianą głównie w aspekcie podmiototwórczym) a etycznością określoną przez Paula Ricoeura – w odróżnieniu od moralności rozumianej jako system normatywny – jako dążenie do dobrego życia. Autorka omawia obszernie różne formy doświadczenia siebie i doświadczenia inności, czyli doświadczenie własnej podmiotowości, doświadczenie siebie w sytuacjach granicznych, odróżnia rodzaje i formy poznania bezpośredniego i pośredniego. Problem jest zasadny i ważny z punktu widzenia badań z zakresu etyki fundamentalnej, poszukującej źródeł i fundamentów fenomenu moralności i etyczności.

Czytaj dalej

Autor wytycza drogę, na której możliwe jest zbliżenie tradycji filozofii analitycznej (z którą związana jest spuścizna Wittgensteina) z tradycją filozofii wyrastającej z transcendentalizmu, co współcześnie oznacza strukturalizm i poststrukturalizm.Czytaj dalej

W miarę rozwoju nauk szczegółowych wielu myślicieli zaczęło zadawać pytanie o zasadność poznania filozoficznego i o miejsce filozofii w panteonie wiedzy. Niektórzy filozofowie ulegli „czarowi” nauk szczegółowych i starali się przeformułować filozofię na wzór tychże nauk.
Książka podejmuje problematykę relacji filozofii i nauk przyrodniczych. Autorka przedstawia w sposób uporządkowany i usystematyzowany dwa opozycyjne ujęcia tego zagadnienia: w filozofii Kazimierza Kłósaka i w filozofii Stanisława Kamińskiego.Czytaj dalej